maandag 27 juni 2011

slow management

SM, niet langzaam maar doordacht leidinggeven

Slow management (SM) is niet zozeer langzaam leidinggeven, maar vooral doordacht. De term is afgeleid van slow food, de beweging die zich afzet tegen fast food. Zo is er ook sprake van slow sex, dat zich keert tegen consumptieseks.
Als baas moet je aandacht hebben voor de mensen die bij je bedrijf betrokken zijn, en niet alleen gaan voor de grote winst of het resultaat in de vorm van diplomaoutput, bijvoorbeeld. Het vakmanschap van professionals moet centraal staan, net zo goed als het rentmeesterschap over de planeet. SM heeft weinig op met de Angelsaksische manier van leidinggeven, die uit Amerika naar Nederland is overgewaaid. SM vindt dat de baas te ver van de werkvloer afstaat en teveel denkt in cijfers en schaalvergroting. Van dit laatste zijn we de laatste tijd van een koude kermis aan het terugkomen, mede doordat we door partijen als SP en PVV op de feilen ervan zijn gewezen. En natuurlijk door de studenten, hun ouders en last but not least de docenten en een enkele manager of bestuurder.
De traditionele manier van bazen (ww.) wordt wel voorgesteld door het piramidemodel. Hier past het Angelsaksische model moeiteloos in. Slow management past beter in het trechtermodel. Bovenin de organisatie zitten de professionals. Om het plastisch uit te drukken: ze zitten op de eerste verdieping. Zij geven een veelheid aan richtingen aan die een organisatie kan inslaan, omdat zij als vaklieden het beste weten wat er op hun terrein in het maatschappelijke en economische veld speelt. Op de begane grond zit het management dat de initiatieven zo goed mogelijk coördineert en op elkaar afstemt. Lees: niet bepaalt! In het souterrain zit het bestuur dat keuzes voor de organisatie maakt uit de diverse door de professionals aangegeven richtingen en deze met het maatschappelijke veld en de politiek afstemt, in het geval van het ROC met de minister van Onderwijs. Herkent u deze manier van leidinggeven in onze organisatie, of aspecten ervan? Voelt u ook voor deze aanpak van een school managen en besturen?
Ik ben in deze blog schatplichtig aan het onvolprezen christelijke dagblad Trouw, waarin op 24 juni ’11 een artikel aan deze nieuwe manier van leidinggeven werd gewijd.

donderdag 23 juni 2011

Festina lente

Als u nu denkt, wat heeft die door dopinggebruik bezoedelde naam van de voormalige wielerploeg Festina (genoemd naar een twijfelachtig, blingbling Spaans horlogemerk) met de lente te maken, dan heeft u vroeger geen Latijn genoten op de middelbare school. Dat is niet zo’n bezwaar overigens, want op een ROC heb je Latijn toch niet nodig. Hoogstens om in de lerarenkamer of bij het koffieapparaat een keertje interessant te kunnen doen, om indruk op je collega’s te maken. Of je moet aan de aan het ROC gelieerde VAVO lesgeven. Daar kan het soms van pas komen, want daar wordt nog literatuur onderwezen aan havo en vwo. Op de beroepsopleidingen van het mbo al lang niet meer, op een enkele na waar nog iets aan jeugdliteratuur wordt gedaan.
Neen, festina lente betekent: haast u langzaam. Wat een oude wijsheid is, die je kan behoeden voor het maken van grote brokken. Festina lente(!) is het devies dat ik speciaal aan deze blog gegeven heb. Het is de rode draad die ik als eens Ariadne (ook iets klassieks dat je op het ROC niet nodig hebt) door mijn stukken ga spinnen, opdat u de weg erin niet kwijt raakt.
‘Haast u langzaam, handel toch vooral niet overijld’, dat zou ik de achtereenvolgende ministers van Onderwijs graag als raad hebben willen meegeven, om te beginnen bij Jo Ritzen, way back in the nineties. U weet wel, die van die schaalvergroting in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Maar toen wist ik nog niet dat het zo erg zou uitpakken. Wel was er een onbehagelijk gevoel, dat aan de onbestemde angst voor een aanrollende tsunami had kunnen doen denken. Maar de tsunami bestond toen nog niet in het collectieve bewustzijn.  Nu, twintig jaar later zijn we sadder but wiser geworden en zijn we met zijn allen uit alle macht bezig het kind onderwijs uit de gootsteen te vissen, dat met de vroegere organisatievormen erin is weggegooid.

woensdag 22 juni 2011

try out

Binnenkort ga ik de wereld verblijden met mijn voornamelijk geestig bedoelde wijsheden. Sterkte allemaal!